KIBERXAVFSIZLIKNING XALQARO STANDARTLARI VA ULARNING MILLIY QONUNCHILIKKA INTEGRATSIYASI
Keywords:
kiberxavfsizlik, huquqiy asoslar, xalqaro standartlar, ISO, NIST, COBIT, axborot tizimlari, himoya, kiberhujumlar.Abstract
Ushbu maqolada kiberxavfsizlik sohasining huquqiy asoslari va xalqaro standartlari tahlil qilinadi. Maqolada avvalo kiberxavfsizlik tushunchasi, uning zamonaviy axborot texnologiyalari rivojida tutgan o‘rni va muhimligi yoritiladi. So‘ngra, mamlakatimiz va xalqaro miqyosda kiberxavfsizlikni tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlar, shuningdek, ISO, NIST, COBIT kabi xalqaro standartlar batafsil tahlil qilinadi. Maqolada kiberhujumlardan himoyalanish, shaxsiy ma’lumotlarni saqlash, korporativ va davlat axborot tizimlarini himoya qilish bo‘yicha amaliy chora-tadbirlar, shuningdek, ular bilan bog‘liq huquqiy mas’uliyat tahlil qilinadi. Shuningdek, maqolada xalqaro hamkorlikning ahamiyati, kiberxavfsizlik bo‘yicha ekspertlar va davlatlar o‘rtasidagi tajriba almashinuvi, kiberhujumlarga qarshi kurashda umumiy standartlar va protokollarning roli ham ko‘rsatiladi. Maqola nafaqat kiberxavfsizlikni huquqiy nuqtai nazardan yoritadi, balki global standartlarga rioya qilish va ularni amaliyotga tadbiq etish zarurligini ta’kidlaydi. Shu bilan birga, kiberxavfsizlikni mustahkamlashning samarali mexanizmlari, xavfsizlik siyosatini shakllantirish va uning qonuniy asoslarini kuchaytirish bo‘yicha tavsiyalar ham berilgan.
References
Shackelford, Scott J. “Managing Cyber Attacks in International Law, Business, and Relations: In Search of Cyber Peace.” Cambridge University Press, 2014.
Kshetri, Nir. “The Emerging Role of Big Data in Key Development Issues: Opportunities, Challenges, and Concerns.” Big Data & Society, 2014.
Whitman, Michael E., Mattord, Herbert J. “Principles of Information Security.” 6th Edition. Cengage Learning, 2018.
Bada, A., Sasse, M.A. “Cyber Security Awareness Campaigns: Why do they fail to change behaviour?” arXiv preprint arXiv:1505.02055, 2015.
