HUQUQBUZARLIKLARNING OLDINI OLISHDA PROFILAKTIKA INSPEKTORINING NAZORAT FAOLIYATINI TAKOMILLASHTIRISH YO‘LLARI
Keywords:
Huquqbuzarliklarning oldini olish, profilaktika inspektori, nazorat faoliyati, profilaktika tizimi, huquqiy asoslar, ijtimoiy xavfsizlik, jinoyatchilikni kamaytirish, huquqiy madaniyat, mahalla hamkorligi, ijtimoiy nazorat, raqamli texnologiyalar, axborot tizimi, tahliliy yondashuv, fuqarolik jamiyati, huquqiy islohotlar, shaxsiy profilaktika, huquqiy tarbiya, xavf guruhidagi shaxslar, jamoatchilik nazorati, innovatsion boshqaruv, malaka oshirish, psixologik yondashuv, axborot xavfsizligi, profilaktik tadbirlar, ijtimoiy barqarorlik, huquqni muhofaza qilish organlari, davlat siyosati, samaradorlik, boshqaruv mexanizmi, xavfsiz jamiyat.Abstract
Huquqbuzarliklarning oldini olish davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishlaridan biri bo‘lib, ushbu jarayonda profilaktika inspektorining o‘rni alohida ahamiyat kasb etadi. Zamonaviy jamiyatda xavfsizlikni ta’minlash, ijtimoiy barqarorlikni saqlash va fuqarolarning huquq hamda erkinliklarini himoya qilishda profilaktika inspektorlari faoliyati muhim o‘rin tutadi. Ularning asosiy vazifalaridan biri — jinoyat sodir etilishining oldini olish, xavfli ijtimoiy vaziyatlarni erta aniqlash hamda mahalla, oila va ta’lim muassasalari bilan hamkorlikda profilaktik choralarni amalga oshirishdir. So‘nggi yillarda O‘zbekistonda huquqbuzarliklar profilaktikasi tizimi tubdan takomillashtirilmoqda. Shu bilan birga, profilaktika inspektorlari faoliyatini samarali tashkil etish, ularning nazorat faoliyatini raqamlashtirish, hamkorlikni kuchaytirish va tahliliy yondashuvni kengaytirish masalalari dolzarb bo‘lib bormoqda. Nazorat faoliyatini takomillashtirish deganda faqatgina ma’muriy choralarni kuchaytirish emas, balki huquqbuzarlikning ildiz sabablarini o‘rganish, ijtimoiy muhitni yaxshilash, xavf guruhidagi shaxslar bilan individual ishlash ham nazarda tutiladi. Profilaktika inspektorining faoliyati murakkab tizim bo‘lib, unda tashkiliy, huquqiy, ijtimoiy va psixologik yondashuvlarning uyg‘unligi muhimdir. Xususan, ularning ish jarayonini zamonaviy texnologiyalar bilan integratsiya qilish, “raqamli nazorat” tizimini joriy etish, ma’lumotlar bazalarini yagona platformaga birlashtirish kabi chora-tadbirlar nazorat samaradorligini oshiradi. Bunda, har bir profilaktika inspektori nafaqat nazoratchi, balki tahlilchi, maslahat beruvchi va jamoa yetakchisi sifatida ham faol bo‘lishi zarur. Shuningdek, mahalla tizimi, oila, ta’lim muassasalari va fuqarolik jamiyati institutlari bilan hamkorlikni mustahkamlash orqali huquqbuzarliklarning ildiz sabablari aniqlanadi. Fuqarolarning huquqiy ongi va madaniyatini oshirish, yoshlar orasida jinoyatchilikka qarshi immunitetni shakllantirishda profilaktika inspektorlarining o‘rni beqiyosdir. Shu sababli, nazorat faoliyatini takomillashtirishda kompleks yondashuv — huquqiy bilim, axborot texnologiyalari va psixologik metodlarning uyg‘unligini talab etadi.
References
Karimov, I.A. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. – Toshkent: Ma’naviyat, 2008.
Mirziyoyev, Sh.M. Xalqimizning roziligi – bizning faoliyatimizga berilgan eng oliy baho. – Toshkent: O‘zbekiston, 2020.
Qodirov, B. va boshqalar. Huquqbuzarliklarning oldini olish tizimini boshqarish mexanizmlari. – Toshkent: TDYuI nashriyoti, 2021.
Rahmonov, A. Ichki ishlar organlari faoliyatida zamonaviy boshqaruv yondashuvlari. – Toshkent: IIV Akademiyasi, 2020.
